Psikoloji Bölümü
TANITIM
Bingöl Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü 2014–2015 eğitim-öğretim yılında açılmıştır.
Psikoloji bölümümüz; öğrencilerine modern psikolojinin temel kuram ve uygulamaları hakkında bilgi ve beceri kazandırmanın yanında vereceği kapsamlı eğitim ile çalışma ortamında etkin, girişimci, üretken, içten denetimli, sorumluluk ve risk alabilen, özgüveni yüksek ve olumlu benlik algısına sahip bireyler yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Psikoloji bölümü, psikoloji bilgisini ve psikolojinin bilimsel bulgularını yaşamın her alanına aktararak var olan sorunların çözümüne katkı sağlayan, empatik anlayışa sahip, kişiler arası iletişimde etkin psikologlar yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Bölümümüzde, psikoloji alanındaki yeni gelişmeler ve ülkemizin ihtiyaçları da gözetilerek batı alanındaki son çalışmaların ışığında modern bir psikoloji eğitimi verilmesi amaçlanmaktadır.
Bingöl Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde ağırlıklı olarak “Gelişim Psikolojisi, Sosyal Psikoloji, Klinik Psikoloji (Uygulamalı Psikoloji) ve Deneysel Psikoloji” alt alan dersleri okutulacaktır. Böylece, öğrencilerin hem bilgiyi üreten bir bilim insanı, hem de bu bilgiyi pratiğe dökebilen birer uygulamacı olarak yetiştirilmesi hedeflenmektedir. Bu doğrultuda müfredat programımız, hem bilimsel yöntemi, hem de uygulamaya yönelik dersleri kapsamaktadır. Bölümümüz, tüm bunlara ek olarak ilgi çekici ve keyifli bir eğitim imkânı sunmayı hedeflemektedir.
Bölümümüzün akademik kadrosu, 2019-2020 akademik yılı itibarıyla 2 Doçent, 4 Dr. Öğretim Üyesi ve 5 Araştırma Görevlisinden oluşmaktadır.
Psikoloji Nedir?
Psikoloji bütün dünyada tanınan ve saygın bir yeri olan temel bir bilimdir. Genç bir bilim dalı olmasına rağmen çok hızlı bir gelişim göstermiş ve bilim dünyasında kendisine önemli bir yer edinmiştir. Psikoloji, insan davranışlarının temelindeki zihinsel ve duygusal süreçleri bilimsel olarak inceler. Diğer bir ifade ile psikoloji, bireyi, duygu, düşünce ve davranışları ile bir bütün olarak ele alır ve inceler. Kısaca psikoloji, “akıl ve davranış bilimi” olarak da tanımlanabilir. Psikolojinin bilimsel bulguları farklı yöntemlerle insan yaşamına uygulanarak; rahatsızlıkların önceden kestirilerek kontrol altına alınmasını ve bunların istendik bir şekilde değiştirilmesini sağlar. Başka bir ifadeyle psikoloji biliminin bulguları bazı rahatsızlıkları daha ortaya çıkmadan kontrol etmeyi ve bireyin mevcut enerjiyi kanalize etmesini sağlar. Aynı şekilde psikoloji problemlerin çözümüne yönelik somut öneriler geliştirir ve bu önerileri bireyin hayatına aktarmasını sağlar. Psikoloji evrendeki en karmaşık varlık olarak nitelendirilen insan aklını bilim merceği altına koyarak incelemeye çalışır.
Psikolojinin Tarihi
İnsan doğasıyla ilgili merakımızın bilimsel ve sistematik olarak çalışılmasını, Antik Yunan düşünürlerinden Homeros ve Aristo gibi klasik felsefecilere dayandırmak mümkündür. Psikoloji, 19. yy ’da insan duyu ve algılarını bilimsel yöntemlerle çalışan, Weber ve Fechner ile hatırlama ve unutmanın doğasını araştıran Ebbinghaus ile bilimselleşmiş ve 1879’da ilk psikoloji laboratuarını kuran W. Wundt ile bağımsız deneysel ve pozitif bir alan olarak ortaya çıkmıştır. Psikolojinin bağımsız bir bilim dalı haline gelmesinde her ne kadar yukarıda adını saydığımız değerli bilim insanlarının çok ciddi katkıları olsa da bunda en büyük payın Sigmund frued’e (1856-1938) ait olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Frued Psikoloji alanında ilk kapsamlı kuramı -Psikanalizm- ortaya koyarak psikolojinin bugüne gelmesinde mihenk taşı görevi görmüştür. Aynı şekilde bu kuram uzun yıllar psikoloji alanındaki çalışmaların da temelini oluşturmuştur. Ortaya koyduğu bilimsel çalışmalarla 1950’ye kadar J. Watson’un başını çektiği “Davranışçılık” akımı etkili olmuşken, 1950’den itibaren “Bilişselcilik” önem kazanmıştır.
Psikolojinin Başlıca Soruları
Akıl nedir? İnsan aklı nasıl çalışır? Bireyde öğrenme nasıl gerçekleşir? Etkili ve verimli bir öğrenme nasıl gerçekleşir? Hangi yaşta, hangi bilgiler, kime ve nasıl öğretilir? Bellek nedir? Bellekte unutma ve hatırlama nasıl olur? Bireyi birey yapan bilgi, beceri ve alışkanlıkları mıdır yoksa doğuştan getirdiği özellikler midir? Algılama nedir? Duyu ve algılarımız nasıl çalışır ve onlara ne kadar güvenebiliriz? Algılarımızı neler etkiler? İnsanlar ne zaman ne şekilde davranırlar? Davranışlar aklımızın ürünü ise ve akıl da bilimsel olarak incelenebilirse, insan ve hayvan davranışlarını önceden kestirebilmek ve kontrol edebilmek mümkün müdür? O arkadaşımız neden öyle davrandı? Ben neden bu şekilde bir tepkide bulundum? Neden üzgünüm ve nasıl mutlu olabilirim? Sağlıklı birey nasıldır? Hangi davranışlarımız normaldir? Normal dışı davranışlar hangileridir? Birey yalnızken yaptıklarını grup içerisindeyken neden yapamaz? Kime zeki nedir, kime yetenekli denir? Can çıkar huy çıkmaz mı? Ruh sağlığı nedir? Davranışlarımız ve kişiliğimiz üzerinde kalıtım mı yoksa çevre mi daha etkilidir? vs. İşte psikoloji bu ve benzer soruların cevabını arar. Bu sorular psikolojiyi bağımsız ve güçlü bir bilim haline getirmiştir. Bu soruları insanlık aslında uzun süredir soruyor.
Psikolojinin Başlıca Araştırma Konuları
Davranışın Fizyolojik Temelleri, Bilişsel Evrim, Duygu-Biliş Etkileşimleri, Benlik Gelişimi, Tutum, Bellek, Öğrenme, Çağrışım, İstidat ve Yetenekler, Zekâ, Hatırlama ve Unutma, Motivasyon, Duygu ve Heyecanlar, İlgiler, Kişilerarası İletişim, Davranış Bozuklukları, Psikoterapi, Algı ve Duyum, Bilişsel Süreçlerde Dilsel Etkiler, Tüketici Davranışı, Olasılık ve Risk, Öngörü ve Tahmin, Yargı ve Karar Verme, Bilişsel Uzmanlık, Uzman Sistemlerde Bilgi Mühendisliği, Karar-Destek Sistemleri, Çocuklarda Akıl Kuramı, Temsili ve Temsil Ötesi Yetilerin Gelişimi vb.
Dört yıllık lisans eğitimi sonucunda öğrenci;
• Bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerini öğrenir ve uygular.
• Mesleki yaşamlarında ve iş hayatlarında kullanabilecekleri bilgi ve becerileri edinir.
• İnsan ilişkilerinde olumlu iletişim beceri ve tekniklerini kazanır.
• Ruhsal yönden sağlıklı bir birey olarak toplumdaki yerini alır; kendisiyle ve çevresiyle uyumlu bir yaşam sürdürebilme becerisi kazanır.
• Gelişim Psikolojisi, Klinik Psikoloji (Uygulamalı Psikoloji), Deneysel Psikoloji Endüstriyel Psikoloji ve Sosyal psikoloji gibi uzmanlık alanlarından birinde lisansüstü eğitimi alabilir.
• Psikoloji Topluluğu aracılığı ile düzenlenen, üniversite içi ve dışı birçok bilimsel ve sosyal etkinliğe katılabilir, ulusal ve uluslararası psikoloji öğrencileri ile etkileşim içinde çalışmalar yapabilir ve AR-GE çalışmalarında aktif rol alabilir.
• Sosyal sorumluluk projelerinde görev alabilir.
• Araştırma ve uygulama merkezlerinde yürütülen çalışmalara katılabilir.
• Yurt dışı “Erasmus / Sokrates Öğrenci Değişimi” programlarından yararlanabilir.
• “Bilim insanı -Uygulamacı” bir nitelik kazanır.
Mezun olduktan sonra ise öğrenciler;
• “Psikolog” ünvanı alırlar,
• Kamu kurum ve kuruluşlarında, bakanlıklarda, Emniyet ve Askeri birimlerde, aile ve çocuk mahkemelerinde, ruh sağlığı birimlerinde, “psikolog” ünvanı ile görev yapabilirler.
• Lisansüstü eğitim yaptıkları takdirde “Uzman psikolog” olarak görev yapabilirler.
• Psikoloji bölümünde ve bazı diğer bölümlerde lisansüstü eğitim yapabilirler.
• Akademisyen olarak, Araştırma görevlisi, Uzman ve Okutman olabilirler.
• Özel dershane, kolej ve diğer özel eğitim kurumlarında çalışabilirler.
• Rehabilitasyon merkezlerinde görev alabilirler.
• Özel şirketlerin, fabrikaların, kurum ve kuruluşların “insan kaynakları” bölümünde görev alabilirler.
• Reklâmcılık, halkla ilişkiler, pazarlama, finans sektörü, bankacılık, bilişim teknolojisi, güvenlik şirketleri, e-iş ortamlarında uzman ve uzman yardımcısı olarak çalışabilirler.
Psikoloji’nin uygulama alanları her geçen gün artmakta ve güçlenmektedir. Son dönemlerde özellikle Endüstriyel-Örgütsel Psikoloji, Sağlık Psikolojisi, Adli Psikoloji, Spor Psikolojisi, Din Psikolojisi, Çevre Psikolojisi gibi uygulama alanlarının önem kazanması psikoloji mezunlarına iş için geniş bir yelpazeden seçenek imkânı sunmaktadır.